Công thức 6 bước đơn giản để thuyết phục người khác

Với 6 bước đơn giản bạn có thể tăng khả năng thuyết phục người khác thực hiện điều mình muốn một cách tâm phục khẩu phục. Hãy tìm hiểu nhé.

Hàng ngày từ nhà tới trường hay tơi công ty, chúng ta đều yêu cầu người khác làm gì đó cho mình, (vd cha mẹ yêu cầu con đi ngủ đúng giờ, con muốn học nghệ thuật thay vì học bác sĩ, vợ muốn chồng mua một cái váy mới, chồng muốn vợ mua điện thoại Iphone đời mới, góp ý cho bạn thân về cách nói chuyện, nhờ đồng nghiệp cung cấp gấp thông tin cho báo cáo của mình, xin sếp duyệt chi phí...) Những yêu cầu đó có thể là trách nhiệm, nghĩa vụ phải thực hiện, một sự giúp đỡ không ràng buộc, hoặc một cơ hội tạo ra lợi ích cho ai đó.

Nhưng người khác thường từ chối cho dù đó là việc có lợi, điều đúng đắn phải làm, hay là trách nhiệm trong công việc, trong gia đình. Tại sao lại như vậy?

Mình liên tưởng đến việc điều khiển máy móc thiết bị chúng ta vẫn dùng hàng ngày như xe máy, điện thoại, TV... Rõ ràng với máy móc, thiết bị bạn có thể tắt, mở, chạy nhanh chạy chậm, tăng âm giảm âm lượng... mà không tốn công sức vận động thuyết phục, bạn chỉ cần bấm nút hay dùng giọng nói điều khiển. Với con người thì không thể. Con người có tư duy, niềm tin, cảm xúc, tính cách chi phối suy nghĩ hành động. Con người cần phải được thuyết phục, có động cơ, mục đích cần đạt được để thực hiện hành động cụ thể nào đó.

Không may là chúng ta yêu cầu hay người khác làm gì đó theo cách chúng ta yêu cầu máy móc thực hiên 1 tác vụ. Vd: nói với con hãy đi ngủ, hãy làm bài tập, nói với người lạ hãy có ý thức giữ vệ sinh môi trường, nói với đồng nghiệp gửi cho tôi thông tin trong ngày mai, nói với sếp hãy duyêt chi phí. Yêu cầu theo cách này thường không hiệu quả, nhất là trong trường hợp bạn không có quyền lực với đối phương. Khi chúng ta mở đầu ngay bằng lời yêu cầu không lời giải thích thì người khác thường sẽ cảm thấy khó chịu, tại sao tôi phải làm việc này, tôi làm việc này có lợi gì cho tôi... Đối phương cần biết lý do, mục đích để hợp lý hóa hành động. Nói cách khác, chúng ta cần phải được thuyết phục để hành động. Và tới khi ta đã thuyêt phục được người khác thực hiện thì việc vẫn không chạy vì thiếu cam kết nghiêm tuc.

Chúng ta hãy thay đổi cách tiếp cận khi đưa ra yêu cầu cho người khác. Sử dụng phương pháp 6 bước đơn giản sau đây để thuyết phục người khác thực hiện ý muốn của mình, một yêu cầu dù được đồng ý, không phản đối nhưng không được thực hiện thì cũng không có tác dụng. Nó không đảm bảo đạt kết quả 100% nhưng nó sẽ giúp bạn tăng xác suất thành công hơn so với cách yêu cầu máy móc và hạn chế sự phản đối. Bằng cách tiếp cận có tính người, bạn sẽ có thêm sự tôn trọng từ người khác và tăng dần dần khả năng ảnh hưởng của mình.

Công thức 6 bước đơn giản để thuyết phục người khác trong giao tiếp hàng ngày như sau:

1. Mô tả bối cảnh

Mô tả bối cảnh, tình huống, bức tranh tổng thể về điều bạn sắp yêu cầu (background, context, what, where, when). Và cũng là cơ hội để bạn giới hạn phạm vi (framing) cần tập trung vào. Vd tập trung vào lợi ích thay vì chi phí hay ngược lại.

2. Mô tả Mục đích, lý do

Nói rõ lý do vì sao mình cần phải làm điều đó (mục đích, tầm nhìn, định hướng, vấn đề cần phải khắc phục).

Đối với những người ưu tiên tầm nhìn tổng thể hơn chi tiết thực hiện, ví dụ như sếp bạn, sếp của sếp bạn. Hoặc với người chưa biết rõ về lĩnh vực bạn đang nói tới thì việc giải thích rõ lý do, mục đích thì càng tăng tính thuyết phục.

3. Mô tả việc cần làm để đạt được điều đó

Mô tả điều mình muốn, cần một cách cụ thể, hành động cụ thể trên 1 đối tượng cụ thể. Càng cụ thể càng dễ thực hiện. Thể hiện mối liên hệ nhân quả giữa việc cần làm và điều mình muốn đạt được (tại sao làm điều này sẽ đạt được mục đích đề cập ở trên).

4. Lắng nghe ý kiến phản hồi

Tôn trọng đối phương bằng cách Lắng nghe ý kiến phản hồi để tìm ra ý muốn của đối phương. Nếu tôi giúp a, tôi sẽ đạt được điều gì? Tối ưu nhất thì Giải pháp cuối cùng phải giúp được cả hai đạt được điều mình mong muốn.

5. Điều chỉnh

Sau khi lắng nghe ý kiến phản hồi, chúng ta có thể cân phải Điều chỉnh lại yêu cầu số 3 để hướng đến kết quả đôi bên cùng có lợi. Phương án tốt nhất là win-win, kế đó là thỏa hiệp (mỗi bên hi sinh một phần lợi ích). Chúng ta có thể lặp lại bước 3, 4, 5 cho tới khi đạt được phương án tốt nhất cả hai phía đều đồng ý.

6. Cam kết thực hiện

Đây là bước quan trọng cuối cùng để đảm yêu cầu được thực hiện. Sau khi đã có phương án thống nhất, Hai bên cần cam kết thực hiện phương án để đạt kết quả. Mọi người cần phải biết ai làm việc gì, khi nào đưa kết quả. Nếu không có cam kết thì dù có đồng thuận, có giải pháp thì sẽ không bao giờ đạt được kết quả mong đợi.

6 bước đơn giản này có thể áp dụng đầy đủ hoặc giảm bớt tùy vào sự phức tạp của yêu cầu, mức độ khẩn cấp của yêu cầu, trình độ và địa vị của đối tượng được yêu cầu. Đối với các yêu cầu phức tạp, bạn luôn cần chuẩn bị kĩ lưỡng thông tin, dự đoán các phản hồi và phương án trả lời, chuẩn bị nhiều kịch bản cho quá trinh thỏa thuận để mình không vào thế bị động và đối phương cũng cảm thấy mình có quyền lựa chọn. Bạn hãy áp dụng 6 bước này vào giao tiếp hàng ngày, lời nói của bạn sẽ ngày càng có tinh thuyết phục hơn và khả năng ảnh hưởng của bạn với người thân, đồng nghiệp và sếp sẽ tăng lên rõ rệt.